Omschrijving

In het buitengebied Neer van de gemeente Leudal staat het grootste windpark van Limburg. Een van de vijf molens - de Coöperwieck - is volledig coöperatief ontwikkeld en in handen van burgers. Zij zijn leden van de lokale coöperatie Zuidenwind en twee windcoöperaties van buiten de regio: Meerwind en De Windvogel. Bewoners investeren mee, zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling en hebben zeggenschap over de opbrengsten. De eerste vier molens zijn ontwikkeld door twee particuliere initiatiefnemers uit de regio en zijn in particuliere handen.
De coöperatieve aanpak van de vijfde molen en de slimme combinatie met een investering in een glasvezelnet dragen bij aan een positieve houding tegenover wind in de regio. Een betrokken bewoner verwoordt het in lokale bijeenkomsten als volgt: “De molen staat er, ik kijk er tegenaan maar ik heb wel glasvezel!”. De vijf windmolens staan op grond van agrarische bedrijven en levert hen een stabiele een meerjarige bron van inkomsten op.
De gemeenten zijn inmiddels warme pleitbezorgers voor een coöperatieve aanpak. Bewoners van de buurgemeente ontwikkelen nu de tweede rij, aan de andere kant van het kanaal. En er zijn meer plannen in de maak met coöperaties.
Kenmerken
Naam | de vijfde molen: Coöperwieck |
---|---|
Locatie | Gemeente Leudal, Limburg |
Aantal windmolens x vermogen | 1 x 2,5 MW |
(Verwachte) jaaropbrengst | 4,5 miljoen kWh |
Oplevering | september 2015 |
Doorlooptijd project | 2 jaar |
Technische specificaties | Lagerwey of Enercon @check en aanvullen met diameter rotor, mast- en tiphoogte |
Eigendom windmolens | Exploitatie Burgerwindturbine Neer BV. Aandeelhouders: drie coöperaties met zeggenschap leden (Zuidenwind 50%, Meerwind 25%, De Windvogel 25%). |
Eigendom grond | Particulier (agrarisch bedrijf) |
Financiering | Investering 3,2 miljoen euro. Financiering: 1 miljoen coöperaties, 2,2 miljoen bank. Een glasvezelnet voor bewoners is meegefinancierd. |
Participatiemodel | Coöperatief model: de coöperaties zijn aandeelhouders en investeren via een lening aan de BV. Omgevingsfonds en levering eigen stroom aan leden coöperatie Leudal Energie. |
Mijlpalen
Mijlpalen
Ontwikkelgeschiedenis
De eerste vier molens
De vijfde molen: maximaal lokaal profijt
Participatie
- Omwonenden kunnen lid worden van de coöperatie Zuidenwind.
- Leden van de coöperatie kunnen ‘aandelen’ kopen en profiteren van de opbrengsten.
- Leden van de coöperatie hebben zeggenschap over de exploitatie.
- Omwonenden zijn actief betrokken zijn bij de besluitvorming en ontwikkeling via de coöperatie.
- Omwonenden kunnen Neerse stroom inkopen via de lokale energie coöperaties LeudalEnergie en PeelEnergie.
- Omwonenden profiteren omdat een deel van de opbrengsten is bestemd voor duurzame en maatschappelijke projecten in de regio.
- Grondeigenaren inkomsten ontvangen uit de grondverhuur.
Lokaal profijt: glasvezelnet in het buitengebied
Bewoners in de buitengebieden hebben al jaren behoefte aan een glasvezelnet. “Het is hier een digitale woestijn”, vinden ze. Internetaanbieders zien er geen brood in, in de dunbevolkte gebieden, maar voor de agrariërs is een snelle internetverbinding van groot zakelijk belang. Met de nieuwe windmolen in Neer ontstaat opeens een kans door de investering in het glasvezelnet mee te financieren met de vijfde molen. Inmiddels liggen de glasvezelkabels in de grond.
Het eigendom en beheer van het netwerk is ondergebracht bij Coöperatie Boerderijweg u.a. bestaande uit dertien agrariërs, een horecabedrijf en een particulier. Zij vormen samen de coöperatie.
Het volgende plan ligt al klaar: asbestdaken vervangen voor zonnepanelen. Voorzitter Hennie Korten: “Doordat we nu veel meer contact hebben met elkaar, ontstaan ook dit soort plannen. Dat was niet gebeurd zonder de coöperatie.”
Organisatie, financiering
Organisatiestructuur
Financiering
Coöperwieck (Burgerwindturbine Neer BV) | |
---|---|
Investering | 3.2000.000 euro |
Financiering (EV: eigen vermogen): | 460.000 euro De Windvogel 250.000 euro Zuidenwind 250.00 euro Meerwind Totaal EV: 960.000 (30%) |
Financiering (VV: vreemd vermogen): | 2.200.000 euro Rabobank Totaal VV: (70%) |
Coöperatieve financiering
- De leden verstrekken kapitaal in de vorm van een lening aan hun coöperaties.
- De coöperaties brengen dit kapitaal vervolgens in als eigen vermogen in de BV in de vorm van een ‘aandeelhouderslening’.
- De leden ontvangen een jaarlijks rendement op hun inleg van hun coöperaties van circa 3-5%.
- Financiële participatie is gekoppeld aan zeggenschap en eigendom (coöperatieve financiering).
Windpark Neer: de eerste vier molens
De vier windmolens van windpark Neer zijn gefinancierd door externe investeerders en de Rabobank (niet-coöperatief). Het oorspronkelijke idee was om financiële participatie van particulieren mogelijk te maken. Het destijds voorgestelde participatiemodel ging uit van inbreng van eigen vermogen door particulieren door uitgifte van obligaties. De coöperatie zou dit faciliteren maar geen rol spelen als eigenaar; deze had geen zeggenschap over het windpark. De Nederlandse Bank (DNB) ging hier niet mee akkoord omdat het om een zuiver fiancieel product ging.
Partijen
Coöperatie(s)
- De leden van Zuidenwind wonen in de regio, de leden van de andere twee coöperaties elders in het land.
- De leden hebben een belangrijk deel van de financiering opgebracht. Ze hebben stemrecht (ieder lid, één stem) en beslissen mee over de winstbestemming en belangrijke ontwikkelingen in het project.
- De coöperaties zijn eigenaar van de windmolen.
- De coöperaties hebben de projectontwikkeling zelfstandig op zich genomen met ondersteuning van REScoopNL, een landelijk samenwerkingsverband van windcoöperaties.
Marktpartijen
Financiers
Grondeigenaren
Gemeente
- beleidsmaker (kaderstellend, ambitie)
- bevoegd gezag voor de planologische inpassing (ruimtelijke ordening)
- procesondersteuner, gebiedsregisseur
- de omgeving heeft een actieve en betrokken rol bij de ontwikkeling en exploitatie van de windturbines
- de opbrengsten uit windmolens moeten maximaal terugvloeien in de gemeenschap
- bij voorkeur wordt een substantieel deel coöperatief ontwikkeld
- Grondspeculatie moet worden voorkomen, o.a doordat alle grondeigenaren een eerlijke vergoeding krijgen.
- Voorts: In iedere gemeente wordt tenminste één windenergielocatie ontwikkeld (4-5 windturbines), gemeenten werken samen aan de vorming van windenergiebeleid en aan de ontwikkeling van grensoverschrijdende locaties.
Links
- www.windparkneer.nl
- www.zuidenwind.nl
- www. windvogel.nl
- www.meerwind.nl
- REScoopNL: www.rescoop.nl
- REScoop Limburg: www.zuidenwind.org/?p=1212
- Gemeente Leudal (windenergie, uitgangspunten, richtlijnen): www.leudal.nl/inwoner/windenergie_44499
- Provincie Limburg:
- Publicatie Neerse Wind op Kop, Windpark Neer: van tekentafel tot draaiende wieken 2002-2012 (eigen publicatie windpark Neer)