95 procent van de kinderen met overgewicht heeft een leefstijlprobleem. De aanpak daarvan hoort niet in het ziekenhuis, maar in de wijk. Dichtbij het gezin, met een goede samenwerking en afstemming tussen lokale professionals. De zogenoemde ketenaanpak. Vanuit deze visie hebben GGD Hart voor Brabant, de gemeente ’s-Hertogenbosch (JOGGgemeente) en het Obesity Lifestyle Intervention Centre (OLIC) van het Jeroen Bosch
Ziekenhuis (JBZ) een pilot uitgevoerd in ’s-Hertogenbosch-Noord: Proeftuin Overgewicht Den Bosch. Dit succesvolle project is uitgebouwd tot een ‘Proeftuin ketenaanpak overgewicht bij kinderen’. ’s-Hertogenbosch krijgt hiermee de functie van leverancier van best practices voor de rest van Nederland.
Daadkracht!
Er zijn verschillende sessies gehouden met jongeren waaruit gebleken is dat zij naast de bestaande ketenaanpak graag een app en iets ‘fysieks’ zouden hebben wat hen ondersteunt in de dagelijkse keuzes die ze zelf moeten maken. Een eigentijdse, passende interventie die speciaal voor en door jongeren ontwikkeld is. Op basis van deze sessies is het concept ‘Daadkracht!’ ontstaan. Daadkracht! is een interventie om jongeren met overgewicht en obesitas te helpen een gezonde levensstijl aan te leren. De interventie past binnen de ketenaanpak en is een combinatie van begeleiding met een jeugdverpleegkundige (GGD), een app en ondersteunende digitale en/of fysieke componenten. De interventie laat de wilskracht groeien en geeft jongeren daadkracht bij momenten van verleidingen. Dit zorgt ervoor dat de doelen voor een gezonde levensstijl behaald worden. Jongeren krijgen regie over hun eigen gezondheid.
Samen met de jeugdverpleegkundige wordt bepaald welke momenten voor de jongere het moeilijkst zijn (bijvoorbeeld met vrienden in de supermarkt) en welke doelen de jongere wil behalen. Deze momenten worden concreet gemaakt in de app en de jongere kiest in de app welke hulp hij het beste kan krijgen voor een verleiding. Dit kan variëren van een spelletje wat afleiding biedt tot zien van een filmpje van zijn of haar beste vriend(in). Daadkracht! wordt toegevoegd aan het portfolio van GGD Hart voor Brabant. Als de interventie aanslaat in de gemeente Den Bosch, kan deze ook in andere steden en GGDinstellingen worden aangeboden. Daarmee is er een breed draagvlak en kan de app
meeliften op de implementatie van deze interventie.
Beknopte beschrijving van het haalbaarheidsonderzoek
Hoe ontwerpen we een succesvolle interventie die aansluit bij de belevingswereld van jongeren met overgewicht zodat deze regie krijgen over hun verleidingen en ze helpt bij het ontwikkelen van een gezonde levensstijl? Er zijn de afgelopen jaren al vele interventies ontwikkeld om een gezonde levensstijl te stimuleren. We willen dat Daadkracht! een succesvolle toevoeging wordt aan het huidige programma. Hoe zorg je dat jongeren voldoende wilskracht hebben om hun levensstijl te veranderen? Dit is een complexe vraag. Ons proces om te toetsen of en hoe dit haalbaar is bestaat uit verschillende stappen gebaseerd op evidence based design. De eindgebruiker staat in het ontwerpproces centraal. We willen een bewezen concept hebben voordat we starten met de ontwikkeling.
In de analysefase zullen we een playfulness canvas invullen om de randvoorwaarden in kaart te brengen, om vervolgens zo snel mogelijk in gesprek te gaan met de doelgroep. Zowel met jongeren om richting te bepalen, als met experts (coaches, verpleegkundig specialist en ouders) om een volledig beeld te krijgen van de problematiek, bestaande toepassingen en uitdagingen die overwonnen moeten worden voor een goede
implementatie.
Tijdens de conceptfase bedenken we verschillende ideeën aan de hand van de verzamelde informatie, om daarna samen te beslissen welke hiervan wordt uitgewerkt. Dit uitgewerkte concept wordt voorgelegd aan de doelgroep en focusgroep (experts). Samen beslissen we welke uitdagingen het concept heeft en hoe we dit kunnen toetsen. Met input van de doelgroep en experts ontwikkelen we daarna prototypes. Dit doen we door tijdens sessies de doelgroep en experts gerichte vragen voor te leggen waar ze mee aan de slag gaan. Tussentijds toetsen we regelmatig de voortgang van het prototype middels de RITE methode. We sluiten deze fase af als het prototype zichzelf bewezen
heeft.
Tot slot wordt het prototype uitgezet in het veld. Vijf jongeren en hun coaches gaan voor een langere tijd aan de slag met het prototype. De resultaten worden meegenomen in het vervolgtraject.